اصول و نکات طراحی روف گاردن
طراحی روف گاردن (Roof garden) + ۴ سبک روف گاردن مدرن (آپدیت 1404)
Interior decoration
Narc Design takes a holistic technique to the design procedure. We start with our most powerful implement: our ears. We take the time to listen to our clients and help our clients priorities strategic architectural design goals within real-world project limitations. We’re committed to providing professional Design
روف گاردن یا باغ بام، همانطور که از نامش پیداست، فضای سبزی بر روی سقف ساختمان مسکونی، اداری یا تجاری است که می‌تواند شامل گیاهان زینتی، چمن، درختچه‌ها، آبنما، مبلمان باغی و حتی امکاناتی مانند باربیکیو باشد. طراحی روف گاردن پشت بام به گونه‌ای انجام می‌شود که ضمن زیباسازی محیط، سازگاری با شرایط اقلیمی و ساختاری ساختمان را نیز در نظر بگیرد.
طراحی روف گاردن
روف گاردن یا باغ بام، یک باغ سبز روی پشت بام است که با استفاده از گیاهان سبز و گل های رنگارنگ روی بام ساختمان ها طراحی می شود. این روزها بدلیل مسائل حفاظت از محیط زیست، آلودگی هوا و نبود فضای کافی برای ایجاد محوطه های سرسبز، این نوع طراحی اهمیت زیادی پیدا کرده است. درنتیجه، این طراحی امروزه بعنوان یکی از پروژه های طراحی نمای ساختمان شناخته می شود. طی سال های اخیر، ایجاد محیط های آرامش بخش برای ساکنین ساختمان ها به یکی از نیازهای اساسی تبدیل شده است. وجود عناصر گل و گیاه، درختچه و فضای سبز در ساختمان سازی سبب ایجاد آرامش بیشتر می شود. اما ساختمان های مرتفع معمولا به محوطه های سبز دسترسی کمتری دارند، بنابراین اینجاست که گزینه ای بی نظیر به نام طراحی روف گاردن مطرح می شود.
انواع روف گاردن
در پاسخ به این سوال که «انواع طراحی روف گاردن چیست؟» میتوان گفت که بر اساس نوع کاربری، متراژ و سبک مورد نظر، طراحی‌های متنوعی برای روف گاردن وجود دارد:
روف گاردن‌های طبیعی با تمرکز بر پوشش گیاهی طبیعی مانند چمن، درختچه‌ها و گل‌های زینتی، فضایی شبیه به باغ واقعی روی پشت بام ایجاد می‌کنند. طراحی فضای سبز روف گاردن در این سبک باعث ایجاد محیطی آرام و دلپذیر برای استراحت و تفریح می‌شود. استفاده از مسیرهای سنگفرش، نورپردازی ملایم و نیمکت‌های چوبی، جلوه‌ای زیبا و طبیعی به فضا می‌بخشد. البته طراحی روف گاردن در این نوع نیازمند زیرساخت مناسب برای زهکشی و آبیاری است. این سبک به دلیل زیبایی و اثر مثبت بر روحیه، بسیار مورد توجه قرار گرفته است.
طراحی روف گاردن مدرن بیشتر بر پایه‌ی سادگی، نظم و کاربردی بودن است. استفاده از خطوط صاف، فرم‌های مینیمال، نورپردازی هوشمند و مبلمان ساده از ویژگی‌های اصلی این سبک است. طراحی دیوار روف گاردن در این مدل بسیار مهم است و معمولا با استفاده از دیوارهای سبز، پنل‌های چوبی یا سنگ‌های تزئینی انجام می‌شود. در طراحی روف گاردن مدرن، انتخاب مصالح نوین همچون بتن اکسپوز، فلزات مقاوم و چوب‌های فرآوری‌شده رایج است. این فضاها معمولاً کاربرد چندمنظوره دارند؛ هم مناسب استراحت هستند و هم برای دورهمی‌های کوچک. طراحی کف روف گاردن نیز با دقت و با متریال مدرن مانند کف‌پوش‌های کامپوزیتی انجام می‌شود.
در طراحی روف گاردن های قابل کاشت، تمرکز بر ایجاد بستری مناسب برای رشد انواع گیاهان خوراکی و زینتی است. این نوع طراحی روف گاردن ها با در نظر گرفتن نیاز به خاک مناسب، زهکشی مؤثر و آبیاری اصولی طراحی می‌شوند. کاشت سبزیجات، گیاهان دارویی و حتی درختان میوه‌دار کوچک در این فضاها ممکن است. طراحی کف روف گاردن در این سبک نیاز به لایه‌های محافظ و ضدنشت دارد تا از آسیب به سازه جلوگیری شود. این نوع طراحی نه تنها جلوه‌ی سبز و زیبایی ایجاد می‌کند، بلکه به خودکفایی سبز و تولید غذای سالم نیز کمک می‌نماید.
روف گاردن‌های تفریحی برای ایجاد فضایی اجتماعی و سرگرم‌کننده طراحی می‌شوند. این فضاها معمولاً شامل محوطه‌های نشیمن، میز ناهارخوری، باربیکیو و گاهی حتی جکوزی یا آتشدان هستند. طراحی باربیکیو روف گاردن به‌عنوان یکی از اجزای مهم، باید هم از نظر زیبایی و هم از نظر ایمنی دقیق انجام شود. نورپردازی فضا و چیدمان مبلمان فضای باز در این نوع طراحی نقش کلیدی دارد.
استفاده از چترهای سایه‌بان، سیستم صوتی و گیاهان تزئینی نیز برای افزایش راحتی و جذابیت توصیه می‌شود. این سبک طراحی به‌ویژه برای دورهمی‌های خانوادگی و دوستانه بسیار مناسب است.
در طراحی روف گاردن کلاسیک یا سنتی، الهام‌گیری از عناصر معماری اصیل ایرانی و شرقی کاملا مشهود است. استفاده از مصالحی چون آجرهای دستی، کاشی‌های معرق، گلدان‌های سفالی، قوس‌های تزئینی و آب‌نماهای سنتی فضایی گرم و نوستالژیک خلق می‌کند. این سبک طراحی بیشتر در ویلاها یا خانه‌های با هویت معماری سنتی دیده می‌شود.
طراحی فضای سبز روف گاردن نیز بر اساس گیاهان بومی، درختچه‌های زینتی و گل‌های معطر انجام می‌گیرد. نورپردازی گرم، کف‌پوش‌های سنگی یا آجری و سایه‌بان‌های سنتی از دیگر ویژگی‌های روف گاردن‌های سنتی هستند که به فضا روح می‌بخشند.
جدیدترین طراحی روف گاردن در سال‌های اخیر به سمت استفاده از فناوری‌های نوین، طراحی پایدار و سازگار با محیط زیست حرکت کرده است. به‌کارگیری مصالح بازیافتی، سقف‌های سبز هوشمند، سیستم‌های آبیاری اتوماتیک و نورپردازی خورشیدی از جمله ویژگی‌های این سبک است. گیاهان بومی و مقاوم به کم‌آبی در اولویت طراحی فضای سبز روف گاردن قرار می‌گیرند.
همچنین استفاده از پنل‌های خورشیدی، سیستم‌های جمع‌آوری آب باران و کف‌پوش‌های نفوذپذیر، نشان‌دهنده توجه به اصول معماری سبز است. طراحی مدولار، مبلمان چندکاره و دیوارهای سبز متحرک نیز از ترندهای جدید در طراحی روف گاردن هستند که بهره‌وری فضا را افزایش می‌دهند.
نکات مهم طراحی روف گاردن
معمولا نکات مهمی در اجرای پروژه های باغ بام توس استودیو معماری نارک درنظر گرفته می شود. پیش از پرداختن به این نکات، بهتر است بدانید که لزوما روف گاردن بر روی بام اجرا نمی شود. بلکه می توان بر لابی ساختمان ها، سیستم باغ بام را پیاده سازی کرد. پاسیوها و تراس ها نیز مکان مناسبی برای این کار هستند. از مهمترین نکات درهنگام طراحی باغ بام می توان به موارد زیر اشاره داشت:
- استفاده از گیاهان مناسب: درهنگام تهیه گیاهان بر روی بام بهتر است میزان نور مستقیم خورشید، میزان رشد ریشه گیاه و مقدار تحمیل گرمای گیاه درنظر گرفته شود.
- زیرسازی بام: سطح تمام پشت بام باید آماده سازی شود و معمولا روش مدولار استاندارد بدین منظور انجام می شود.
- آبیاری اتوماتیک: برای نگهداری مناسب از گیاهان بهتر است سیستم آبیاری اتوماتیک و هوشمند راه اندازی شود که در زمان های مشخص آبیاری انجام شود.
- کف سازی مناسب فضای بام: کف سازی بصورت های قلوه سنگ، چوب یا شن انجام می شود. بیشتر شدن سطح این کف ها سبب افزایش هزینه می شود.
- نورپردازی فضای پشت بام: یکی از عناصر برای زیباسازی پشت بام است اما هزینه بالایی دارد.
- تجهیزات جانبی: سایر تجهیزات جانبی مانند آلاچیق، مبلمان، آبنما و غیره را نیز می توان بکار برد. هرچه هزینه بیشتری صرف کرده و پروژه تخصصی تر پیش برود، مطمئنا کیفیت و عمر طراحی انجام شده بیشتر خواهد بود.
۴ سبک ساخت روف گاردن
مهمترین سبک های طراحی روف گاردن، شامل 6 سبک است:
به منظور طراحی این سبک روف گاردن باید عمق بیشتری را درنظر گرفت. این سبک دارای پوشش گیاهی زیاد است و معمولا در ساختمان هایی اجرا می شود که نوساز بوده و زیرساخت محکمی دارند. معمولا از عناصری همچون درختچه ها و درختان، انواع گل و گیاه، چمن مصنوعی و سنگفرش می توان در این سبک استفاده کرد.
در این سبک، عمق و پوشش گیاهی کمتری درمقایسه با سایر سبک ها بکار می رود. بنابراین، اجرا و نگهداری از این سبک روف گاردن ساده و ارزان تر است. از المان هایی همچون گل و گیاه های سبک، چمن های مصنوعی و خرده سنگ های تزئینی می توان استفاده کرد.
سایر سبک های طراحی باغ بام معمولا روی یک لایه پیوسته از کف بام اجرا می شود. به منظور کاشت گل و گیاهان در این سبک، کانتیرهای مخصوصی بکار می رود. محیط کاشت در این سبک، به شکل ناپیوسته و مدولار طراحی می شود. این سبک برای آپارتمان های مسکونی مناسب تر است.
در طراحی مدرن بام سبز می توان دو سبک فشرده و گسترده را ترکیب کرد. این ترکیب سبب می شود وزن زیادی بر بام ساختمان وارد نشود. از المان هایی همچون انواع درختچه، چمن مصنوعی، چوب و سنگریزه و گل و گیاه می توان در طراحی این سبک استفاده کرد. معمولا در این نوع سبک، درختکاری و سنگ کاری در قسمت های کمتری اجرا می شوند.
اصول طراحی روف گاردن
اصول طراحی روف گاردن شامل بررسی ظرفیت باربری پشت بام، انتخاب پوشش گیاهی مناسب، سیستم‌های زهکشی، آبیاری و عایق‌بندی دقیق است. فضای سبز روی پشت بام نه تنها باعث افزایش ارزش ملک می‌شود، بلکه در کاهش دمای ساختمان و صرفه‌جویی در مصرف انرژی نقش دارد. روف گاردن‌های کوچک برای خانه‌های شهری بسیار کاربردی هستند، در حالی که طراحی روف گاردن ویلا و طراحی روف گاردن پنت هاوس می‌تواند بسیار مجلل و لوکس اجرا شود. امروزه انواع طراحی روف گاردن مانند طراحی روف گاردن مدرن، طراحی روف گاردن سنتی، طراحی روف گاردن کلاسیک و حتی طراحی روف گاردن ساده در پروژه‌های مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرد.
مزایای طراحی روف گاردن
طراحی روف گاردن مزایای متعددی دارد که باعث شده به یکی از ترندهای معماری سبز در جهان تبدیل شود. برخی از مهمترین مزایای طراحی روف گاردن عبارتند از:
- افزایش بهره‌وری انرژی: با ایجاد عایق طبیعی روی سقف، روف گاردن‌ها به کاهش انتقال حرارت و صرفه‌جویی در انرژی سرمایشی و گرمایشی کمک می‌کنند.
- بهبود کیفیت هوا: گیاهان موجود در فضای سبز پشت بام با جذب دی‌اکسید کربن و تولید اکسیژن، هوای پاک‌تری فراهم می‌کنند.
- جلوگیری از روان‌آب‌های سطحی: سیستم زهکشی مناسب در طراحی و طراحی روف گاردن باعث کاهش حجم آب‌های سطحی و جلوگیری از سیلاب‌های شهری می‌شود.
- زیبایی بصری و آرامش روانی: با طراحی روف گاردن فضای سبز پشت بام باعث ایجاد چشم‌اندازی دلپذیر برای ساکنین می‌شود و تأثیر مثبتی بر سلامت روانی افراد دارد.
- افزایش ارزش ملک: طراحی روف گاردن کوچک یا بزرگ، ارزش ملک را به طور قابل‌توجهی افزایش می‌دهد.
- طراحی روف گاردن ارزان برای فضاهای محدود: حتی با بودجه‌های کم هم میتوان با طراحی روف گاردن ساده، یک محیط دلنشین ایجاد کرد.
باور غلط درمورد باغ بام
یک باور رایج درمورد باغ بام این است که نفوذ ریشه های درختان در سقف درطولانی مدت سبب ترک خوردن سقف می شود. اینکه این باور درست است یا غلط، بستگی به طراحی روف گاردن دارد که بصورت تخصصی انجام شده یا خیر. اگر اجرای آن را به گروهی متخصص بسپارید، این اتفاق بندرت رخ می دهد. نکات مهمی در طراحی وجود دارد که سبب پیشگیری از این اتفاق می شود:
- فضای کافی برای رشد درختان درنظر گرفته شود.
- درختانی انتخاب شود که ریشه های بیش از حد محکم نداشته باشند.
- ارزیابی صحیح بام با مهندسی اصولی یک متخصص، سبب می شود شاهد شکاف و ترک خوردگی در سقف خود نباشید.
در نگاه اول، طراحی یک روف گاردن از دید بسیاری از ما پرهزینه است. اما یک متخصص طراح براحتی می تواند مناسب ترین و اقتصادی ترین ایده برای اجرای چنین طرح هایی را ارائه دهد. این ایده ها در برای کوتاه مدت و یا بلندمدت قابل تغییر است. برخی نکاتی که از سوی این متخصصین درنظر گرفته می شود عبارتست از:
- هنگام طراحی منظر بهتر است فضای موردنیاز و محوطه سازی برای گیاهان را درنظر گرفت.
- با درنظر گرفتن صحیح فضای موردنیاز، می توان زهکشی یا سیستم های بستر را مشخص کرد.
- معمولا بسترهای ضخیم تری توسط متخصصین پیشنهاد می شود.
- بسترهای ضخیم سبب جذب آب بیشتر و ذخیره سازی آب و آزادسازی آن در هوای گرم تر توسط سیستم زهکشی می شود.
- درنظر گرفتن چنین بستری توسط متخصصین سبب کاهش نیاز آبیاری می شود.
یکی از نگرانی های طراحی روف گاردن مربوط به مشکلات ساختاری و میزان بار وارده برای روف گاردن است. در این رابطه، معماران و مهندسین سازه در استودیو معماری نارک در هنگام طراحی، میزان بار وارده را درنظر می گیرند. معمولا در پشت بام های سبز برای ایجاد مقاومت و تقویت بار اضافی در حین توسعه باغ بام و سایر جزئیات، آماتورهایی پیاده سازی می شود. بهترین روش نصب یک باغ بام توسط متخصصین استودیو معماری نارک ارزیابی و اجرا می شود. بنابراین، جای نگرانی نیست.
برای ورود به وبسایت استودیو نارک کلیک کنید.
سوالات متداول
به معنای طراحی فضای سبز و تفریحی روی پشت بام ساختمانها است.
بله، با انتخاب متریال و گیاهان بومی و حذف تجهیزات لوکس، میتوان طراحی روف گاردن ساده و مقرونبهصرفه داشت.
گیاهان مقاوم به آفتاب مانند شمشاد، رز مینیاتوری، نخل بادبزنی و چمن مقاوم.
بسته به اندازه پروژه معمولاً بین ۲ تا ۶ هفته زمان میبرد.
بله، برای جلوگیری از نشت آب و آسیب به سازه ساختمان، کف روف گاردن باید به‌درستی عایق‌بندی شود.
هزینه طراحی از چند میلیون تومان شروع شده و با توجه به متراژ و نوع طراحی تغییر می‌کند.
دسترسی سریع به صفحات
از لینک های زیر میتوانید دسترسی سریعتر به دیگر صفحات سایت داشته باشید
درباره استودیو معماری وینارک
برای ورود به صفحه مذکور کلیک کنید
طراحی دکوراسیون داخلی
برای ورود به صفحه مذکور کلیک کنید
طراحی پلان ویلا
برای ورود به صفحه مذکور کلیک کنید
